Typ osobowości: władczy
Osoby o władczym typie osobowości:
- nie boją się władzy, związanej z nią odpowiedzialnością, chętnie wchodzą w rolę lidera,
- dobrze się czują w strukturach gdzie jest jasno określona hierarchia, jest jasno określone kto komu jest podporządkowany,
- ich mocną stroną jest dyscyplina, której wymagają również od innych,
- są ukierunkowane na osiąganie celów, które sobie wyznaczyły, zachowują się w sposób pragmatyczny, bez bujania w obłokach, konsekwentnie dążą do celu,
- dobrze odnajdują się w trudnych sytuacjach, potrafią sobie radzić ze strachem,
- lubią jak się coś dzieje, przygody ,są wytrzymali fizycznie, trenują, często sporty walki,
O ile cechy te są obecne w umiarkowanym stopniu, to w żaden sposób takiej osobie nie muszą przeszkadzać w szczęśliwym życiu a wręcz w wielu okolicznościach mogą stanowić atut, który odpowiednio wykorzystany może przyczynić się do sukcesów życiowych.
Zaburzenie osobowości: sadystyczne
Dopiero gdy cechy typu osobowości stają się w groteskowy sposób przesadzone, sztywne, uporczywe, nie ma możliwości zmiany sposobu działania to cierpi z ich powodu zarówno taka osoba jak i jej otoczenie.
Poniższy link prowadzi do artykułu zawierającego odpowiedzi na często zadawane pytania odnośnie leczenia zaburzeń osobowości więcej na temat leczenia zaburzeń osobowości.
Według DSM III-R aby rozpoznać sadystyczne zaburzenie osobowości osoba powinna spełniać co najmniej cztery z poniższych kryteriów:
- odwołuje się do przemocy fizycznej, aby ustalić swoją dominację w związku,
- poniża i upokarza ludzi w obecności innych,
- osoby od siebie zależne poddaje niezwykle twardej dyscyplinie,
- czerpie przyjemność z fizycznego i psychicznego cierpienia ludzi i zwierząt,
- kłamie aby zadawać ludziom ból,
- zastrasza ludzi, aby zmusić ich do postępowania zgodnego ze swoją wolą,
- ogranicza autonomię ludzi, z którymi jest w bliskim związku,
- fascynuje ją gwałt, broń, sztuki walki, krew, przemoc, tortury.
Theodore Millon i Roger Davis w "Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie" dokonuje dalej idącego rozróżnienia tego rodzaju osobowości na "tyranizującą", "tchórzliwą", "wybuchową" oraz "egzekwującą".
Wiąże się to z tym, że w realnym świecie raczej nie ma się do czynienia z osobami o jednym typie osobowości i cechach z tym jednym rodzajem osobowości związanych, najczęściej jest to mieszanina różnego rodzaju cech, z pewnymi dominującymi aspektami, wyróżniającymi się na tle pozostałych.
Osobowość sadystyczna z domieszką cech osobowości bierno-agresywnej lub paranoicznej została nazwana "tyranizującą", z domieszką cech osobowości unikającej została nazwana "tchórzliwą", z cechami osobowości z pogranicza "wybuchową", a z cechami osobowości obsesyjno-kompulsywnej "egzekwującą".
Poniżej można znaleźć więcej informacji na temat tych odmian osobowości sadystycznej.
"Tyranizująca"
- ze znaczącą domieszką cech zaburzenia osobowości bierno-agresywnego,
- T.Millon i R.Davis pisze, że tyranizujące jednostki sadystyczne i wrogie antyspołeczne są najbardziej przerażające i okrutne spośród osób z zaburzeniami osobowości,
- rdzeń zaburzenia pozostaje bez zmiany, takiej osobie sprawia satysfakcję i przyjemność cierpienie innych ludzi,
- jednak nawet spośród osób z sadystycznym zaburzeniem osobowości wyróżnia je siła przyjemności doświadczanej przy dręczeniu innych,
- nierzadko zdarza im się świadomie szukać ofiar które, można łatwo zastraszyć i jest mała szansa, że będą mogły się bronić przed przemocą,
- upajają się stosowaniem przemocy fizycznej i psychicznej, doświadczeniem jej skutków, rozmyślaniem o tym co zrobili i jeszcze zrobią,
- świadomie i celowo sieją terror upokarzając i niszcząc osoby na oczach innych ludzi aby pokazać, że nikt i nic nie jest w stanie ich powstrzymać.
"Tchórzliwa"
- ze znaczącą domieszką cech zaburzenia osobowości unikającego,
- to trochę groteskowa karykatura "tyrana - sadysty" czy "egzekutora - sadysty" ponieważ w przypadku takiej osoby agresywne sadystyczne zachowania służą do radzenia sobie z własną niepewnością, lękiem, radzenia sobie z życiem w świecie wypełnionym wrogami,
- tutaj sadystyczne zachowanie jest "atakiem uprzedzającym" mającym na celu przerażenie i zniechęcenie drugiej strony do dalszej walki,
- takie osoby radzą sobie w ten sposób z własnymi obawami, starają się takim zachowaniem przekonać otoczenie, że są silne, nie dadzą się zastraszyć, upokarzać,
- autorzy akcentują, że takie osoby często przyłączają się do jakichś grup w poszukiwaniu wspólnego kozła ofiarnego, gdzie okazje do znęcania się miałyby służyć radzenie sobie z ich lękami, być uwiarygadniającymi ich siłę manifestacjami,
- sadystyczne zachowanie takiej osoby jest środkiem do radzenia sobie z lękiem.
"Wybuchowa"
- ze znaczącą domieszką cech zaburzenia osobowości z pogranicza (borderline, chwiejnej emocjonalnie)
- taka osoba nie jest spójna w swoim zachowaniu
- do jakiegoś momentu stara się znosić, tłumi w sobie poczucie frustracji i upokorzenia po czym traci kontrolę nad sobą dochodzi do napadów furii, niekontrolowanych wybuchów wściekłości z agresywnymi zachowaniami wobec innych osób, po takim rozładowaniu zaczyna żałować tego co zrobiła, na powrót panuje nad sobą,
- w odróżnieniu od innych osób sadystycznych nie stosuje agresji instrumentalnie celem zdominowania innych osób, bardziej jest to rozładowanie nagromadzonego napięcia powiązanego z doświadczeniem frustracji i upokorzenia,
- często nie potrafi radzić sobie z własną bezradnością, również w obszarze wyrażania tego co przeżywa na drodze werbalnej, co może prowadzić do stosowania przemocy, często wobec członków rodziny jako "bezpiecznego celu".
"Egzekwująca"
- ze znaczącą domieszką cech zaburzenia osobowości obsesyjno-kompulsywnej,
- próbując wyobrazić sobie taką osobę ważne aby zrozumięć, że jest to ktoś kto uwielbia stosować kary ale nie ze względu na ich sens, znaczenie, jaki ma być ich skutek, tylko ze względu na przyjemność płynącą z wymierzania kary,
- często to ludzie, gdzie rola społeczna wręcz wymaga tego by nadzorowali i karali innych w określonych sytuacjach, jednak jest to jedynie fasada służąca do ukrycia tego, że pociąga ich i sprawia przyjemność cierpienie karanej osoby,
- w bezwzględny sposób szukają najmniejszych odstępstw od reguł, czegokolwiek co mogłoby posłużyć za pretekst do zastosowania kary, ciągle głodni związanej z tym przyjemności, jednocześnie dbając o to, by wiadome było że działają w imię reguł, zasad, prawa - jednak to tylko fasada ukrywająca prawdziwą motywację.
Czasami jedną z metod leczenia w przypadku zaburzenia osobowości sadystycznego może być psychoterapia indywidualna w modalności psychoanalitycznej
powrót do listy typów i zaburzeń osobowości